Listeler hazırlanıyor, hedefler belirleniyor. Çünkü yeni yıl umut demek. Yeni yıl kararlarımızı kolaylıkla yerine getirmemize yardım edecek bir rehber hazırladık. 2024’te gerçekleştirmek istediğiniz her şeyin size gurur ve mutluluk getirmesi dileğiyle... (Hürriyet / Itır ILGAZ)
Yeni yıl hemen hepimiz için umut demek. Yeni bir başlangıç, temiz bir sayfa... Biten yıl ne yaşanırsa yaşansın daha iyisini yapmak için bir vesile... Ve bunu başarabilmek için de yeni kararlar, niyetler... Kimimiz bu kararların etkisiz olduğunu düşünürken kimimiz de bir niyet yaratmanın bize iyi geldiği ve yarar sağladığı görüşünde. Ancak bazen de kendi isteğimizle aldığımız bu kararlar sırtımızda bir yüke dönüşüyor ve durduk yere kendimizi suçlu hissetmemize sebep oluyor. Dr. Seray Akça alınan kararların hayata geçirilmesini kolaylaştıracak bazı noktaların altınız çizdi: “Kişi eğer gelişimi gözlemleyebilirse kararına daha sadık kalabilmeye çalışacaktır.”
‘Uygulanabilir hedefler seçin, büyük kararları küçük parçalara bölün, gelişimi gözlemleyin’
Dr. Seray Akça, Yeditepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü
Yeni yıl kararları alırken insanlar genellikle kendileri için önemli kişisel hedefleri başarmak isterler. Bu nedenle kendilerini motive edecek şekilde ‘daha iyi... daha çok... daha...’ şeklinde hedefler koyabilirler. Bu kararlar her ne kadar kendileri için önemli olsa da ve kendileri de hayata geçirme konusunda hevesli olsalar da çoğu zaman süreçte kararlarına pek sadık kalmayabilirler. Büyük kararları yıl boyunca hayata geçirmek için çabalamak ve takip etmek zordur. Alınan kararları hayata geçirirken göz önünde tutulabilecek birkaç önemli noktadan söz edilebilir.
Büyük kararları netleştirmek ve spesifik hale getirmek önemlidir. Örneğin; sağlığınıza dikkat etmek bir karar olabilir. Bu haliyle bu karar için oldukça büyük bir karar denilebilir. Bunu günde 40 dakika yürüyüş yapmak, günde belli oranda sebze-meyve yemeye özen göstermek gibi daha küçük, yönetilebilir, net kararlar haline getirmek hedefe ulaşmanızda yardımcı olabilir. Burada küçük ve büyük kararları birbiriyle bağlantılı götürmek önemlidir. Zira kararlarını hayata geçiremeyen kişilerin genel olarak birbiriyle çatışan hedeflere sahip olduğu görülmektedir.
Kararlara dair alınan aksiyonların ve gelişimin gözlemlenebilir olmasına dikkat edilmeli. Kişi eğer gelişimi gözlemleyebilirse kararına daha sadık kalabilmeye çalışacaktır.
En önemli nokta kişinin hedeflerini, planlarını hayata geçirme konusundaki kararlılığıdır. Buradaki kararlılıkla kişi hayatındaki engellere ve dikkat dağıtan unsurlara rağmen yolunda ilerlemeye devam edebilir. Kişinin kararlılık sürecinde kendisini kontrol etmeye dair harcadığı enerji maalesef ki sınırlıdır. Günlük sorumluluklar için halihazırda çok kullanılan kontrol mekanizması, kişisel hedefler konusundaki kararlılığı korumada zayıflayabilir. Bu sebeple, kişinin kendi hayatı çerçevesinde, kendisi için gerçekçi olmayan hedefler yerine daha yönetilebilir, uygulanabilir hedefler seçmelidir. Aksi halde, kişi yüksek beklentilerini karşılamaya çalışırken stres olacağı için hem mutsuz hem de kendisini başarısız hissedebilir.
1 Ocak’ta başlamak zorunda değilsiniz!
Amaç elbette yeni yıl kararlarımızı hemen hayata geçirmek. Ama yarın başlamak zorunda da değilsiniz. Size uygun ve anlamlı gelen herhangi bir tarih saptayabilirsiniz, doğum gününüz, yıldönümünüz, tatil dönüşü gibi. 2025’e kalmasın yeter... Bir de
1 Haziran ‘yeni yıl kararlarını yeniden değerlendirme günü’ (New Year’s Resolution Recommitment Day) olarak kabul ediliyor. İlk 5 ayı gözden geçirip listenizi güncellemek ve başardıklarınız için kendinizi kutlamaya bir vesile olabilir.
17 Ocak’a dikkat!
Resmi olmasa da bu tarih ABD’de ve tabii ki sosyal medyada ‘yeni yıl kararlarına boş verme günü’ (Ditch New Year’s Resolution Day) olarak kutlanıyor. Neden 17 Ocak derseniz... Çünkü genelde insanların aldıkları kararları aslında o kadar da umursamadıklarını ve artık onlara bağlı kalmak istemediklerini fark etmeleri en az iki hafta sürüyormuş. Yani 18 Ocak’ta hâlâ kararlıysanız ilk aşamayı geçtiniz demektir.
Yeni yıl kararlarımızın kâbusa dönüşmemesi için...
İnternet sitesi HuffPost da psikologlarla görüşerek yeni yıl kararlarımızın kâbusa dönüşmemesi için öneriler hazırlamış.
İşte bazıları...
Eğlenceli hedefler koyun: Ya eğlenceli hedefler seçin veya onları eğlenceli hale getirecek yaratıcı yollar bulmaya çalışın.
Bir zaman çizelgesi hazırlayın: Hedefiniz örgü örmeyi öğrenmekse bir ayda başarmanız pek mümkün olmayabilir. Ama kendinize mantıklı bir zaman çizelgesi yapar hedefinizi zaman içinde kazanacağınız becerilere göre koyarsanız üç ya da altı ay sonraki halinizden memnun olabilirsiniz. Kendinizi tebrik edin: Hedefin tamamına ulaşamasanız da ilerlemenizle gurur duyun.
Medya: Hürriyet