Ana içeriğe atla

Küresel Girişimcilik Monitörü (GEM) 2016 sonuçları açıklandı

Dünyanın en kapsamlı girişimcilik projesi sayılan Küresel Girişimcilik Monitörü (GEM) 2016 sonuçları açıklandı.  Bu proje,  Türkiye’de Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı’nın (KOSGEB), Yeditepe Üniversitesi’nin akademik desteği ve TEB (Türk Ekonomi Bankası)’in katkılarıyla yürütülüyor.

2016/17 Küresel girişimcilik Monitörü (GEM), girişimciliğin küresel olarak arttığını ve olumlu bir küresel girişimci ekosistemin oluşturulmasının iş yaratmanın anahtarı olduğunu belirtmiştir.

Bugün Babson College, Universidad Del Desarrollo, ve Universiti Tun Abdul Razak ile birlikte yayınlanan 2016/17 Küresel Raporu'na göre, dünya genelinde girişimcilerin yüzde elli beşi, önümüzdeki beş yıl içinde en az bir iş yaratmayı umduklarını belirmişlerdir. Genelde, küresel olarak girişimcilerin büyüme beklentisi düşüktür. Buna karşılık, Türkiye’de büyüme potansiyeline sahip erken dönem girişimcilerin oranı yüksek olup ve araştırmaya katılan 62 ülke arasında 2. sırada yer almaktadır.

Küresel olarak,  girişimcilik faaliyetlerindeki büyümeyi engelleyebilecek birçok faktör vardır.  Bunlar, girişimcilerin kendi başlarına işletmelerini işletecek gelişmiş teknolojiler ve iletişim imkânlarına sahip olması,  nitelikli veya eğitimli emek yetersizliği, girişimci finansmana sınırlı erişim ve ileride oluşabilecek karmaşıklığı önlemek için küçük kalma kararıdır.

 “Girişimciliğin iş yaratma gücü, ekonomik büyüme ve dünyadaki istikrar için gerekli olduğunu belirten Prof. Donna Kelley, politika yapıcılar ve özel paydaşlar, dikkatlerini, girişimcilerin çabalarını ve emellerini destekleyen ekosistemi güçlendirecek politikalara ve uygulamalara odaklanmalıdırlar.”

2016 araştırmasında GEM ülkeleri, dünya nüfusunun yüzde 69,2'sini ve dünya GSYH’sinin yüzde 84,9'unu kapsamaktadır.18 senedir dünyadaki girişimcilik konusunda en büyük tek araştırma olmaya devam ediyor.

2016/17 Küresel Raporunun temel bulguları

Geçtiğimiz yıl, Girişimcilik oranı 2015 ve 2016 yıllarında incelenen tüm ekonomilerin yaklaşık üçte ikisinde istikrarlı veya artmaya devam etmiştir.  Ortalama Toplam Erken Dönem Girişimcilik Oranı  (18-64 yaşları arasındaki bireylerin yüzdesi olarak ölçülür)  faktör odaklı ekonomilerde yüksek seviyede olma eğilimi gösterirken, ekonomik kalkınma seviyeleri yüksek ülkelerde azalmaktadır. Faktör odaklı ekonomilerde bu oran ortalama yüzde 17 iken, etkinlik güdümlü ekonomilerde yüzde 14 ve yenilik odaklı ekonomilerde yüzde 9’dur.  

Türkiye’de ise Erken Dönem Girişimcilik Oranı 2015 yılında yüzde 17,4 iken,  2016 yılında yüzde 16,1 gerilemiştir. Fakat bu oran (%16,1), hala etkinlik güdümlü ekonomilerin ortalamasından (%14) yüksektir.

GEM araştırmasına göre 2016 yılında ülkemizde girişimcilik oranındaki azalış erkek girişimcilerden kaynaklanmaktadır. 2016 yılında erkeklerin erken dönem girişimcilik faaliyetine katılımında azalma görülürken, kadın girişimci oranında artış meydana gelmiştir. Türkiye’de kadınların girişimcilik faaliyetlerinde süreklilik göstermeye başladıkları söylenebilir.

Bölgesel olarak, TEA oranları Latin Amerika, Karayipler ve Afrika'da en yüksek seviyededir. Her iki bölgede yetişkinlerin yaklaşık beşte biri erken dönem girişimcilik faaliyetinde bulunmaktadır. Bölgesel olarak da Türkiye, Asya bölgesinde yer alan Çin (%10,3), Hindistan (%10,6) ve İsrail (%11,3)’den daha yüksek girişimcilik oranına sahiptir. En düşük bölgesel girişimcilik oranını Avrupa’dadır. İtalya, Almanya ve Bulgaristan dâhil hepsi yüzde 5'in altına düşmüştür.

Bir ekonominin yenilikçi olması aynı zamanda ekonomik kalkınma düzeyini ile de ilgilidir.  Bölgesel olarak, Kuzey Amerika'da girişimcilerin yüzde 39 yenilikçi olurken bu oran Afrika’da en düşük olup, yüzde 20'dir. Türkiye’de ise müşteri ve ürün odaklı yenilik yapan girişimcilerin oranı yüzde 30,1’dir.

Rapor, girişimcilik seviyesi ile kişilerin girişimciliği algılamaları arasında güçlü bir bağlantının olduğunu belirtmişlerdir.  Girişimciliği bir meslek seçimi olarak görülmesi, medya da girişimciler ile ilgili haberlerin kapsamı ve sıklığı kişilerin girişimci olmasını etkiyen faktörlerdir. Genelde her bölgede yetişkin nüfusun yüzde altmışı medyanın girişimcilik konusunda positif etkisi olduğuu inanıyor. Çin, Tayland ve Endonezya'da her dört kişiden üçü medyada girişimcilere yönelik olumlu haberler gördügünü belirtmişlerdir. Yunanistan, Hindistan ve Meksika bu oranın yarısını kadardır. Türkiyede ise toplumun yüzde 55,6’sı  Türkiye’de ise Hindistan ve Meksika'da, girişimciliği bir meslek seçimi olarak gören yetişkin nufüsun oranı yaklaşık yüzde 45 iken, Türkiye’de yüzde 81 dir. GEM araştırmasına katılan 65 ülke arasında beşinci sırada yer almaktadır. Ayrıca, Meksika ve Hindistan’da yetişkin nüfus yaklaşık yüzde 47’si girişimcilerin toplumda yüksek statüye sahip olduğunu düşünürken bu oran Türkiye’de yüzde 72’dir.   

GEM’in Direktörü Mike Herrington'a göre, GEM Küresel Raporlar, akademisyenlere, eğitimcilere, politika yapıcılarına ve uygulayıcılara girişimcilik ve ekonomik kalkınma arasındaki karşılıklı ilişki temelinde aşağıdaki temel bilgileri sunmayı amaçlamaktadır;

• Özellikle toplumsal değerler, kişisel nitelikler ve girişimcilik ekosistemi ile ilgili girişimcilik faaliyetlerini teşvik eden veya engelleyen unsurları ortaya çıkarmak;

• Her ekonomide hangi girişimcilik faaliyetinin ekonomik büyümeyi ne derecede etkilediğini değerlendirmek için bir platform sağlanması ve

• Bir ekonomideki girişimci kapasitenin artırılması için uygulanacak politikaların ortaya çıkarılması.

Herrington, dünyada girişimciliği artırmak için tek bir reçetenin bulunmadığını belirtmiştir. Ayrıca raporda,  girişimcileri destekleyebilecek, ekonomiye ve topluma katkılarını artırabilecek politikalar ve uygulamalar için bir temel oluşturacak bazı öneriler bulunmaktadır. GEM, 37 ekonomideki girişimcilik ile ilgili uygulanan politikaları aktaran bir rapor hazırlamıştır.

Raporlara aşağıdaki linklerden ulaşılabilir.