Ana içeriğe atla

Astronot Prof.Albert Sacco, Jr.'dan 'Uzayda Yaşam ve Bilim'

Astronot Prof. Albert Sacco, Jr.’dan ‘Uzayda yaşam ve bilim’

Yeditepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nurcan Baç ile 1989 yılından bu yana çeşitli deney ve projelerde birlikte çalışan bilim insanı ve astronot Prof. Albert Sacco, Jr., Yeditepe'de öğrenciler ile buluştu.

Yeditepe Üniversitesi, Türkiye ile özel bir bağı bulunan bilim insanı ve astronot Prof. Albert Sacco, Jr.'ı konuk etti. Yeditepe Üniversitesi’nde “Living and Doing Science in Space” (Uzayda Yaşamak ve Bilim Yapmak) konulu bir konferans veren Prof. Sacco’yu, akademisyenler ve üniversite öğrencilerinin yanı sıra İstanbul'dan çeşitli liselerin öğrencileri de dinledi. Yoğun ilgi gören konferansta, Yeditepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nurcan Baç ile birlikte geliştirdikleri zeolit* kristalleri büyütme deneyini ** ve 1995'te gerçekleştirilen STS73 no'lu Columbia mekiği uçuşu ile ayrıntılı bilgi veren Prof. Sacco, esprili anlatımıyla izleyenlerin büyük beğenisini topladı.

Uzaydan çekilmiş Türkiye fotoğrafları

Zeolit kristalleri büyütme deneyini konu alan "Uzay Kristalleri" belgeselinden bir bölümün gösterimiyle başlayan konferansta Prof. Sacco, astronot eğitimleriyle ilgili ayrıntılı bilgiler verdi ve bu eğitim sürecinde yaşanan fiziksel ve duygusal zorluklara vurgu yaptı. Bu zorlukların sonunda uzaya gitmenin ne kadar keyifli bir deneyim olduğunu anlatan Prof. Sacco, Dünya'nın ve ülkemizin uzaydan çekilmiş fotoğraflarını da gösterdi.

Saçlarını susuz şampuanla yıkadılar

STS73 no'lu uçuşta Türk Bayrağı'nı uzaya götürmesi, yıllar içinde pek çok Türk öğrenci ve meslektaşıyla birlikte çalışma fırsatı yakalamış olması nedeniyle ülkemizle özel bir bağı bulunan Prof. Sacco, Türk bayrağını uzaya götürmekten dolayı şeref duyduğunu söyledi. Uzayda gündelik yaşamın ve çalışma hayatının nasıl olduğuna dair çeşitli anekdotlar anlatan Prof. Sacco, yörüngeye girdikten sonra adaptasyon sürecini tamamlamak için 24 saat hiçbir şey yiyip içmediklerini belirtirken, tüm temizlik ihtiyaçlarını susuz gördüklerini, saçlarını susuz şampuanladıklarını anlattı. Prof. Sacco, uyku ihtiyaçlarını ise özel yatakların içerisinde giderdiklerini ifade etti.

Sunumunu, gençlere Dünya'yı daha iyi bir yer haline getirmek istiyorlarsa yapmaları gerekenleri sıralayarak bitiren Prof. Sacco, onlara alternatif enerji kaynakları bularak bu kaynakları erişilebilir hale getirmeyi, gıda ve temiz su kaynaklarını koruyup, bu kaynaklara da erişimi kolaylaştırmayı, salgın hastalıkların önlenmesine yönelik çalışıp, bireysel tıbbi bakım olanaklarını artırmayı ve eğitimin sürdürülebilir hale getirilmesini hedeflemelerini önerdi. Prof Sacco, gençlere iki önemli mesaj da verdi; korkularınızın hayallerinizin önüne geçmesine izin vermeyin ve tüm insanlığın büyük bir aile olduğunu unutmayın.

Prof. Sacco “Uzayda yapılan her araştırmayı kamuoyu ile paylaşmıyoruz”

Konferans sonrası dinleyicilerin sorularını yanıtlayan Prof. Sacco, bir soru üzerine NASA’nın uzayda yapılan her araştırmayı kamuoyu ile paylaşmadığını, sadece bilmesi gereken insanların bu bilgilere ulaşabildiğini söyledi. Bunun da nedenini NASA’nın spekülasyon ve tartışmalardan uzak durmak istemesi olarak açıkladı.

Bir diğer soruda astronot olmak isteyenlerin hem zihnen hem de bedenen çok çalışması gerektiğini anlatan Prof. Sacco, kavrama yeteneğinin de bu noktada önemine vurgu yaptı. Uzaya gidip gelmenin bazı sağlık sorunlarına yol açabileceğini de anlatan Prof. Sacco, her şeye rağmen bunun eşsiz bir deneyim olduğunu, fırsatı olsa yine yapmak istediğini söyledi.

*Önemli bir kimyasal madde olan zeolit, petrol rafinerilerinde katalist veya atık sulardaki ağır metalleri, radyoaktif atıkları temizlemede geniş kullanım alanları olan bir maddedir. Ayrıca antibakteriyel özellikleri de bulunur.

**1989-1997 arasında Worcester Polytechnic 'te NASA projesi olarak başlayan çalışma, 19972004 yılları arasında NASA'nın Northestern Üniversitesinde kurduğu "Uzayda İleri Malzemeler Üretimi" (CAMMP Center for Advanced Microgravity Materials Processing) Araştırma Merkezine dönüşmüştür. Merkezin Başkan Yardımcılığını yürüten Prof. Dr. Nurcan Baç'ın zeolit kristallerini büyütme çalışması kapsamında uzay mekiği ve uluslararası uzay istasyonundaki deneylerle, Dünya'da olduğundan 5001000 kat daha büyük zeolit kristalleri elde edilmiştir. Bu sonuçlar yeni uygulamalara yol açmıştır.

 

Prof. Albert Sacco, Jr. kimdir?

Boston’da doğdu, Lisans eğitimini 1973 yılında Northeastern Üniversitesi’nde, Doktora eğitimini 1977 yılında MIT’de tamamladı. Daha sonra Worcester Politeknik Enstitüsü’ne katıldı. Orada profesör ünvanını aldı ve 1989-1997 yılları arasında Kimya Mühendisliği Bölüm Başkanlığı görevini yürüttü. Northeastern Üniversitesi’nde, NASA - Uzayda İleri Malzeme Üretim Merkezi Başkanlığı görevinde bulundu.

1989-95 yılları arasında NASA uzay mekiğinde bilimsel deneyler yapmak üzere seçildi. 1995 yılında STS-73 (Space Transportation System) programı dahilinde 16 günlük bir görevde Columbia uzay aracında, bilimsel deneyler yapan uçuş ekibinde bulundu. Programın amacı bioteknoloji, yakıt bilimi, malzeme bilimi ve basınçlı uzay laboratuvarında sıvı mekaniğiydi. Benzer deneyler 2004 yilina kadar Uzay Mekigi ve Uluslararasi Uzay Istasyonunda devam etti.

STS-73 Programı süresince, NASA’da Yeditepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nurcan Baç ile birlikte çalıştılar. Prof. Dr. Nurcan Baç, o dönemde NASA - Uzayda İleri Malzeme Üretim Merkezinde Başkan Yardımcısı olarak görev yapıyordu. Uzay mekiği Columbia’nın STS -73 nolu uçuşunda uzaya Türk Bayrağı gönderdiler. Türk Bayrağı 16 gün süreyle uzayda kaldı. Daha sonra bu bayrak, dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’e armağan edildi.

Halen, Edward E. Whitacre Jr.’da Teksas Teknoloji (Texas Tech) Üniversitesinde Mühendislik Fakültesi Dekanlığı görevini sürdüren Prof. Sacco, kariyeri boyunca pek çok firmaya kataliz, katı-gaz etkileşimi, nanogözenekli zeolit sentezi ve kullanımı ile uzay ekipmanları tasarımı konularında danışmanlık yaptı. Ayrıca, geçiş metali ve asit katalizörü ve onların deaktive edilmesi ve filament geliştirilmesi alanlarında 192 çalışmaya, 24 milyon dolardan fazla bütçesi olan araştırmalara imza attı.

2004 yılında Uluslararası Astronotik Akademisine seçilen Prof. Sacco, Amerikan Kimya Mühendisleri Enstitüsü üyesidir.

Basın Yansımaları

Milliyet , Sözcü , CNN Türk , Haberler.com