Diziler Umut Kaynağı Haline Geliyor

Sevdikleri dizileri, oyuncuları hayatlarının bir parçası haline getiriyorlar. Hayranlıklarının sınırı neredeyse yok. Sosyal medyada diğer fan’larla bir araya gelip kampanyalar ve etkinlikler düzenleyenler bile var. Sayıları günden güne artan dizi fan gruplarının üyelerine ulaştık. Ayrıca uzmanlarla bu ‘hayranlık müessesesi’nin perde arkasına baktık.

Instagram ve Twitter’da üye sayısı binlerle hatta yüz binlerle ifade edilen Dizi ve oyuncu fan gruplarına her gün bir yenisi ekleniyor. Onlar bu işi çok ciddiye alıyor. Gün gelip de sevdikleri, takipçisi oldukları dizi düşük reyting yüzünden yayından kalkarsa onlar da ortalığı ayağa kaldırıyor. Çok kısa bir süre önce bunun bir örneğini yaşadık. ‘Son Yaz’ yayından kaldırılınca hayranları diziyi Twitter’da açtıkları başlıklarla üst üste TT yaptılar. Hâlâ da kampanyaları sürüyor. Şimdi onlar gibi sınır tanımayan dizi fan’larının hayatları da bir diziye konu oldu. beIN Connect’te gösterime giren ‘Fandom’da sevdikleri diziyi sonlandırdığı için fan’lar tarafından esir alınan bir senaristin hikâyesi işleniyor. Biz de ‘Fandom nedir? Diziler fan’ların hayatlarında nasıl bir boşluğu dolduruyor? En çok hangi dizi ve oyuncuların fan’ları var’ konusunu araştırdık.

‘O ve Ben Aynıyız’ Düşüncesi...

Hürriyet gazetesinin dizi fanatikliğinin psikolojik nedenlerine ilişkin sorularını Yeditepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Seray Akça yanıtladı. Seray Akça, “Güzel-yakışıklı, başarılı, popüler... İzlediği dizide idealize edilen yaşamlar ve karakterler hayranlık duyan kişiye umut kaynağı oluyor” diyor.

Dizilere ve oyunculara duyulan hayranlığın kaynağı nedir?

İzleyici diziyi izlemeye başladığı andan itibaren bir karakterin gözünden dizinin içerdiği olayları, ilişkileri ve evreni deneyimlemeye başlar. Genellikle eğer bir karakterin kendisiyle benzer bir noktası olduğunu düşünüyorsa ya da bu karakter sahip olmayı arzuladığı güzel-yakışıklı, güçlü, başarılı, popüler olma gibi sosyal bir değeri olan özelliklere sahipse ‘Ben gibi…’ ‘O ve ben aynıyız’ düşünceleriyle özdeşleşme yaşar. Öte yandan her ne kadar benzerlik ve birliktelik hissi kursa da gerçek hayatta hem kendisinin hem de yaşamının idealindekine uygun olmadığı gerçeğiyle kaçınılmaz olarak karşılaşmaya devam eder. Bu da hayal kırıklığı yaratır. Bu yüzden dizide idealize edilen yaşam ve karakterler kişiye umut kaynağı olur.

Hayranlar neden bir araya gelme ihtiyacı hissediyor?

Kişinin eğer etrafında destek alabileceği bir sosyal ağı, gerçek anlamda zayıflıklarını, kırgınlıklarını, endişelerini ya da sevinçlerini paylaşabileceği yakın/anlamlı ilişkileri yoksa ya da yeterince saygı gördüğünü hissetmiyorsa dizideki karakterlerin başından geçen olaylarla bu ihtiyacını karşılıyor olabilir. Oluşan fan grupları da aslında bir yandan kendilerine benzeyen insanların birbirini bulmasına katkı sağlayabilir. Dizi üzerinden paylaşımlar yoluyla bir ortaklık duygusu yaşayabilirler. Gerçek hayatta eksikliğini hissettikleri heyecan, sevgi, yakınlık gibi hisleri dizi üzerinden sağlarken yine diziye/hayran olunan kişiye olan ilgi üzerinden ortaklık duygusu yaşadıkları kişilerle sosyal etkileşim ve paylaşım şansı yakalayabilirler. Aslında bu noktada fan gruplarının bir yere kadar hayran olan ve hayran olunan arasında tampon bölge oluşturması anlamında iyi bir işlevi olduğu düşünülebilir.

Hangi aşamada zararlı?

Hayranlık duyulan oyuncunun özel hayatına aşırı ilgi göstermek, takıntılı şekilde özel hayatını incelemek hem hayran olunan kişiye hem de kişinin kendisine zarar vermesine neden olabilir. Bu takıntı sürerse kişide kaygı, depresyon, düşmanca tutum ve dürtüsel davranışlar görülebilir. Hayran olunan kişinin mutluluğu ya da iyiliği için yasal olmayan girişimlerde bulunabilir. Kişi gerçeklikle bağlantısının koptuğu kendi evreninin içinde yaşamaya başlar.

Basın Yansımaları: hurriyet